Skip to main content

Niniejszy artykuł jest częścią książki “Smok u bram Europy: Chińska obecność na Bałkanach i w Europie Środkowo-Wschodniej” (więcej informacji tutaj) i został wybrany do publikacji w otwartym dostępie na stronie Blue Europe dla szerszego zasięgu. Cytat:

Dempsey, Samuel, The Sino-Hungarian Relationship’s Effects on the EU and NATO, in: Andrea Bogoni and Brian F. G. Fabrègue, eds., The Dragon at the Gates of Europe: Chinese Presence in the Balkans and Central-Eastern Europe, Blue Europe, Dec 2023: pp. 331-356. ISBN: 979-8989739806.

 

1. Wprowadzenie

Judy Dempsey, starszy członek niezależny Carnegie Europe, używając słów amerykańskiej podsekretarz stanu ds. politycznych, Victorii Nuland, nakreśliła kontrowersyjne położenie Węgier, które naruszyło zachodnie ramy bezpieczeństwa i gospodarki: “Orbán śpi pod kocem z artykułu 5 NATO w nocy, podczas gdy w dzień buduje swoje nieliberalne państwo z funduszy UE [2]. Kontrowersyjna polityka Węgier doprowadziła do tego, że stały się one czarną owcą, nie tylko w szerszych stosunkach międzyregionalnych, ale także bliżej domu, wśród partnerów z Grupy Wyszehradzkiej (V4), gdzie są coraz częściej postrzegane jako niewiarygodne [3]. Decyzje polityczne Węgier rozwinęły się w przeciwieństwie do bardziej naglących inicjatyw UE i NATO, a Orbán głośno podziela ten sprzeciw. “To, co dzieje się obecnie w Unii Europejskiej, jest, jak sądzę, tym, co ludzie w Brukseli nazywają decouplingiem, izolacją lub zerwaniem więzi. Pojawiają się propozycje zainicjowania takiej polityki w stosunku do Chin… To byłby bardzo duży błąd. Byłby to wielki europejski błąd” [4]. Węgierski minister spraw zagranicznych Péter Szijjártóc posunął się nawet do stwierdzenia, że dla Europy uniezależnienie się od Chin byłoby “samobójstwem” [5]. Mimo to, po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, pozycja Chin w Europie spada [6]. Jest to odpowiedni czas na ponowną ocenę węgierskiej polityki otwarcia na wschód i wpływów w UE i NATO.

Węgry bardzo wyraźnie stwierdziły, że nie chcą, aby NATO stało się blokiem antychińskim[7]. Przy obecnej analizie zysków i strat Węgry nadal wierzą, że gra na dwa fronty (Zachód i Wschód) oferuje węgierskiej klasie rządzącej i elitom większą wartość niż działanie jako wiarygodny partner wielostronny. Jednak mimo symbolicznych i propagandowych ‘zysków’, rzeczywiste korzyści gospodarcze lub bezpieczeństwa wynikające z polityki Wschodniego Otwarcia Węgier się nie zmaterializowały [8].

Węgry stały się krajem na rozdrożu powiązań z krajami autorytarnymi, takimi jak Chiny i Rosja, ponieważ rządy Viktora Orbána na Węgrzech rozwinęły machinę polityczną “prowadzoną przez jednego człowieka” [9]. Pomimo członkostwa w NATO i UE, demokracja na Węgrzech jest niewielka. Zarówno V-Dem, jak i Freedom House określają węgierski system polityczny jako “autokrację wyborczą” i “reżim hybrydowy” Parlament Europejski poruszył tą kwestię w swojej rezolucji z 15 września 2022 r., w której stwierdził, że Węgry stały się “autokracją wyborczą” [10]. Węgry są czarną owcą Zachodu, ponieważ ich instytucje państwowe są słabe i  “podatne na wpływy”, a społeczeństwo obywatelskie ma ograniczoną sprawczość, co umożliwia i zachęca do złośliwej obecności krajów takich jak Chiny [11]. Ponieważ Chiny realizują ambitną inicjatywę Pasa i Szlaku, aby rozszerzyć swoje wpływy rynkowe w Europie, Węgry stanowią dla nich dogodny punkt wejścia, biorąc pod uwagę bardziej zbliżone do chińskich, wartości obecnego reżimu Orbána. Badanie Pew Research Center z 2019 r. wykazało, że Węgrzy i Grecy są najbardziej przyjaznymi Chinom ludźmi w Europie: 26% stwierdziło, że świat byłby lepszy z Chinami jako liderem, podczas gdy 46% stwierdziło, że świat byłby lepszy z USA jako liderem [12]. Jak pyta starszy pracownik German Marshall Fund ds. Europy Środkowej Daniel Hegedüs, “jak NATO może wiarygodnie przedstawiać się jako tarcza zachodnich demokracji, jeśli demokracja nie jest “jedyną dostępną opcją” (ang. the only game in town) wśród członków sojuszu? W jaki sposób Unia Europejska może wiarygodnie narzucać warunki związane z demokracją krajom kandydującym i sąsiadom, jeśli nie jest w stanie poradzić sobie z autokratyzacją w swoich szeregach?[13].

Aby zrozumieć relacje chińsko-węgierskie i ich wpływ na UE i NATO, w niniejszym rozdziale dokonany zostanie przegląd węgierskiej polityki otwarcia na wschód, handlu gospodarczego i inwestycji między Chinami a Węgrami oraz węgierskich działań dzielących Europę, transatlantycką i globalną arenę, które doprowadziły wielu do przekonania, że Chiny mają bezpośredni wpływ na węgierską politykę zagraniczną. Jednak pomimo nakładających się na siebie powiązań i narracji, które oba kraje podkreślać i promować, Chiny mają ograniczony interes w aktywnym kierowaniu węgierską polityką oraz nie wykazują dużego zainteresowania Węgrami jako krajem w porównaniu z innymi inicjatywami regionalnymi. Z drugiej strony, Węgry, ze względu na charakter rządzącej koalicji i reżimu kierowanego przez Orbána, czerpią wiele korzyści z pozycjonowania się obok Zachodu oraz Chin i Rosji. Pozwala to węgierskiej elicie na rozwój kleptokracji oraz indywidualnych interesów biznesowych i politycznych, a także daje Węgrom większą siłę nacisku w UE i NATO, aby wnieść więcej do stołu negocjacyjnego, jednocześnie czerpiąc korzyści z tych zachodnich instytucji wielostronnych.

2. Węgierska polityka otwarcia na wschód

Po kryzysie finansowym z 2008 r. Węgry zmieniły kierunek swojej polityki zagranicznej, wprowadzając w 2012 r. “Wschodnią Politykę Otwarcia” (EOP) [14]. Po dojściu do władzy w 2010 r. premier Viktor Orbán postawił sobie za główny cel, aby Węgry znalazły się w czołówce partnerstwa chińsko-środkowo-wschodnioeuropejskiego [15]. Ten pierwotny wschodni zwrot miał na celu kultywowanie więzi nie tylko z Chinami, ale także z Indiami, Rosją, Japonią, Turcją, Azerbejdżanem, Singapurem i Koreą Południową. Centralnym elementem tej misji była inicjatywa Pekinu z 2012 r., która powstała w Budapeszcie jako międzyregionalne porozumienie mające na celu połączenie biznesu i inwestycji z inicjatywą Pasa i Szlaku. Ian Johnson, starszy specjalista ds. Studiów nad Chinami im. Stephena A. Schwarzmana w Radzie stosunków Międzynarodowych (CFR), uważa, że historyczne podobieństwa dziedzictwa socjalistycznego umożliwiają zawarcie takiego porozumienia [16]. Powiązania chińsko-węgierskie nie są nowe; wraz z wieloma krajami Układu Warszawskiego Węgry uznały ChRL w 1949 roku. W 70. rocznicę tego dyplomatycznego uznania oba kraje wspólnie świętowały [17]. W połowie lat dwutysięcznych były premier Péter Medgyessy, który kierował węgierskim rządem socjalistycznym, zachęcał do pierwszej chińskiej kampanii inwestycyjnej na Węgrzech [18]. Dziś Medgyessy jest konsekwentnym orędownikiem stosunków chińsko-węgierskich, często chwaląc się chińskim modelem zarządzania gospodarczego podczas wystąpień publicznych [19]. Jego stanowisko w dużej mierze odzwierciedla węgierski sentyment do wspierania chińskiego handlu [20]. Żaden kraj Europy Środkowo-Wschodniej nie zadał sobie tyle trudu, co Węgry, aby zaprezentować się jako centrum gospodarcze dla Chin w Europie [21]. Po przystąpieniu do Inicjatywy 16+1 Węgry były pierwszym krajem europejskim, który podpisał z Chinami Memorandum Porozumienia w sprawie BRI z 2015 r., najwyższy poziom porozumienia o współpracy inwestycyjnej biznesu z Chinami [22]. W kwietniu 2019 r. inicjatywa 16+1 rozszerzyła się do “inicjatywy 17 +1”  [23].

Pomimo tego, że polityka Otwarcia Wschodniego wydaje się koncentrować przede wszystkim na inwestycjach gospodarczych i współpracy, François Venne z Center for European Policy Analysis uważa, że celem Orbána jest utrzymanie silnych “nieliberalnych” sojuszy, nie tylko z Chinami, ale także z Rosją, Turcją i Brazylią, jako opcji dywersyfikacji przyszłych sojuszy geopolitycznych z USA lub UE [24]. Polityka zagraniczna Węgier ma więcej wspólnego z pragnieniem Orbána, by przekształcić narrację o kraju w celu umocnienia własnej pozycji, niż z węgierskim modelem instytucjonalnym czy dążeniem do wzrostu gospodarczego. Węgry wykorzystują Chiny do stworzenia bardziej euroazjatyckiej tożsamości Węgier, zamiast europejskiego modelu opartego na UE lub NATO. Partnerstwo z Pekinem jest korzystne dla postawy politycznej Orbána. Potęguje eurosceptycyzm, który Orbán może wykorzystać w Brukseli, celem poszukiwania dalszych nieliberalnych partnerów w kraju i za granicą [25]. Tamás Matura, ekspert ds. stosunków Europy Środkowej i Wschodniej z Chinami, podkreśla, że węgierska polityka wobec Chin “nie jest strategią narodową, ale jednoosobowym show[26]. Polityka wewnętrzna Węgier nie odzwierciedla poglądów Orbána, więc gdyby partia Zjednoczonej Opozycji na Węgrzech straciła władzę, polityka chińska przestałaby istnieć  [27]. W wyniku poglądów Orbána, Węgry stały się niewiarygodnym sojusznikiem Zachodu. W lipcu 2014 r. Orbán wygłosił przemówienie, w którym wychwalał “nieliberalną demokrację” Chin i Rosji jako przykład do naśladowania dla Węgier [28]. Pomimo spadku atrakcyjności rynkowej Chin po pandemii COVID-19, w przeciwieństwie do większości regionu Europy Środkowo-Wschodniej, Węgry nadal utrzymują politykę zacieśniania więzi z Chinami. Polityka Wschodniego Otwarcia, pomimo oficjalnego zamiaru wzmocnienia stosunków gospodarczych i możliwości rozwoju ze wschodnimi partnerami, jak dotąd okazała się mechanizmem politycznej postawy Orbána w kraju i w instytucjach wielostronnych, przy jednoczesnym zwiększeniu indywidualnych możliwości dla osób z kręgu Orbána.

3. Inicjatywa Pasa i Szlaku na Węgrzech: Bezpośrednie inwestycje zagraniczne Pekinu w porównaniu z Zachodem

Pomimo fasady partnerstwa gospodarczego, plany inwestycyjne i plany współpracy Pekinu z Budapesztem nie robią na ten moment wrażenia. Od 2004 r. Chiny rozpoczęły szeroko zakrojoną kampanię inwestycyjną na Węgrzech, ale dopiero po 2013 r. nabrała ona prawdziwego rozpędu [29]. Według węgierskich szacunków, chińskie inwestycje nie przekraczają 3,95 mld euro, czyli około 4% całkowitych BIZ w kraju. Łączna wartość BIZ jest podobna do Japonii lub Korei Południowej (kraje, w przeciwieństwie do Chin, często znajdują się na marginesie węgierskiej promocji sukcesów i potrzeb polityki otwarcia wschodniego). Podane przez Węgry wskaźniki należy również traktować z przymrużeniem oka, podobnie jak Venne z CEPA, który donosi, że według bezstronnych statystyk zarówno Chiny, jak i Węgry zawyżają statystyki dotyczące inwestycji i współpracy, aby przyciągnąć więcej uwagi do ich relacji, niż na to zasługują [30]. Z drugiej strony, wartość niemieckich bezpośrednich inwestycji zagranicznych wynosi 26,6 mld euro, a UE konsekwentnie inwestuje 4 mld euro każdego roku [31]. Inicjatywie 17+1 powierzono nawet misję wspierania BRI w Europie i “oderwania” regionu od Europy [32]. Ponieważ Bruksela i Europa nadal utrzymują znacznie większy wpływ gospodarczy na Węgrzech niż jakikolwiek partner na Wschodzie, to odłączenie nie doszło jeszcze do skutku. Ponadto, ponieważ Węgry wpłacają do budżetu UE mniej niż 1 mld euro, są czwartym co do wielkości odbiorcą netto funduszy unijnych [33].

Patrząc na cały region, nie byłoby to dużym zaskoczeniem. Europejski odbiór BRI spada wśród i tak już powolnego startu [34]. Czeski badacz Richard Q. Turcsanyi szacuje, że Chiny nadal stanowią mniej niż 2% eksportu regionu Europy Środkowo-Wschodniej i 9% jego importu. Węgry podążają za tym samym trendem, co reszta regionu, z chińskimi bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi stanowiącymi mniej niż 1% w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Turcsanyi powiedział, że Chiny “mają najmniejszą chińską obecność w porównaniu z jakimkolwiek innym regionem na świecie, mierzoną udziałem w interakcji gospodarczej” [35]. Zaskakujące w tych obliczeniach jest to, że Chiny, bardziej niż większość krajów, polegają na merkantylizmie, aby rozwijać swoją politykę zagraniczną i stosunki handlowe. Pogarszając pozycję Chin, większość chińskich projektów inwestycyjnych na Węgrzech i w regionie Europy Środkowo-Wschodniej nie przyniosła oczekiwanych rezultatów [36].

Jednak pomimo tego, że w ciągu ostatniej dekady chińskie BIZ nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, w tym roku Pekin jest największym partnerem gospodarczym Węgier spoza UE i największym inwestorem. Węgierski minister spraw zagranicznych i handlu, Péter Szijjártó, stwierdził, że chińskie BIZ podwoją się w tym roku do 13 mld euro [37]. Byłoby to dość drastyczne, biorąc pod uwagę, że wschodzące gospodarki azjatyckie stanowiły zaledwie 2,4% węgierskiego eksportu w 2020 r., czyli tyle samo, co w 2010 r., a udział Chin w eksporcie wzrósł z 1,6% w 2010 r. do zaledwie 1,7% w 2020 r. [38]. Chociaż ogólne obroty handlowe wzrosły z 3,5 mld euro w 2005 r. do 6,3 mld euro w 2018 r. Wynika to ze zwiększonego zakupu towarów produkcyjnych i konsumpcyjnych przez Węgry, głównie części samochodowych i maszyn [39]. Mimo to w 2021 r. chińskie firmy były odpowiedzialne za stworzenie jedynie około 15 000 miejsc pracy w kraju, czyli znacznie mniej niż na rynku europejskim. Na przykład niemiecki Bosch zatrudniał w tym samym czasie 13 500 węgierskich pracowników [40]. W przeważającej mierze UE jest i wydaje się być najważniejszym partnerem gospodarczym Węgier. W 2022 r. 78% węgierskiego eksportu trafiło do UE, a 71% importu pochodziło z UE [41]. Niemcy nadal mają największą wagę handlową, odpowiadając za 24% importu i 28% eksportu,  tym samym stanowią największą dźwignię finansową i polityczną w Budapeszcie [42].

4. Plany inwestycyjne BRI i powiązania instytucjonalne

Znaczna część chińsko-węgierskich stosunków gospodarczych zależała od ogłoszenia dużych projektów infrastrukturalnych i edukacyjnych. Najważniejszym z nich jest flagowy projekt linii kolejowej Budapeszt-Belgrad (BBR). Projekt ten umożliwiłby świetną łączność regionalną między Bałkanami a Europą Środkowo-Wschodnią i zrobiłby to w połączeniu z BRI, czyniąc handel z chinami wygodniejszym [43]. Jednak biorąc pod uwagę finansowanie, 15% z węgierskiego przedsiębiorstwa transportu kolejowego, 85% z pożyczki z Export-Import Bank of China oraz nakładanie się rynków gospodarczych UE-Chiny, projekt wzbudził wiele kontrowersji i miał powolny start, z przewidywaną datą uruchomienia w 2025 r.[44]. Czerwoną flagą (ang. red flag) tej umowy kolejowej jest fakt, że China Railway Group Limited i Opus Global należą do chińsko-węgierskiego konsorcjum, spółki kontrolowanej przez współpracownika Orbána, Lőrinca Mészárosa. Korupcja na Węgrzech umożliwiła ich zbywalność dla merkantylizmu Chin. Ponieważ transakcja była stale forsowana, węgierscy analitycy również uważają, że zdolność projektu do realizacji zgodnie z przedstawionymi prognozami jest ograniczona [45]. Co więcej, plan spłaty pożyczki dla Chin zająłby dziesięciolecia, a wielu analityków dyskutuje o niezdolności kanałów polityki Orbána do zaangażowania się w takie kwestie [46]. Największy napływ inwestycji w ubiegłym roku był wynikiem chińskiego producenta baterii Contemporary Amperex Technology Co. Limited, który zainwestował 6,85 mld euro w nową fabrykę świadczącą usługi dla Mercedes-Benz, BMW i VW [47]. Dwie chińskie organizacje, które są najdłużej obecne w Chinach to Bank of China i Huawei. Huawei założył swoje główne europejskie centrum dostaw na Węgrzech w 2005 roku [48]. Regionalna siedziba Bank of China w Europie Środkowo-Wschodniej znajduje się w Budapeszcie od 2003 r., służąc jako punkt pośredni dla chińskich inwestycji regionalnych, a Bank of China (CEE) założył własną oddzielną węgierską spółkę zależną, Bank of China (Węgry), w 2014 r.[49]. Po zostaniu pierwszym krajem Europy Środkowo-Wschodniej, który wyemitował obligacje państwowe denominowane w RMB w 2016 r., w 2017 r. Narodowy Bank Węgier zgodził się, aby Bank of China (Węgry) stał się regionalną izbą rozliczeniowo-rozrachunkową renminbi (RMB) [50].

Unikalnym połączeniem Węgier i Chin jest również obecność oficjalnych i nieoficjalnych placówek dyplomatycznych w każdym z tych krajów. Pomimo niewielkich rozmiarów Węgry mają imponującą liczbę misji dyplomatycznych w Chinach, z ambasadą w Pekinie, konsulatami w Szanghaju, Chongqing i Hongkongu oraz planami utworzenia nowego konsulatu w Guangzhou. Misje te ułatwiają handel, inwestycje, turystykę i domy handlowe prowadzone przez węgierskich biznesmenów, które wspierają dalsze zdobywanie władzy i pieniędzy dla elity [51].

Wymiana edukacyjna ma również kluczowe znaczenie dla postawy stosunków chińsko-węgierskich. W 2017 r. powstała pierwsza sponsorowana przez Chiny instytucja badawcza w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a Chińska Akademia Nauk Społecznych założyła China-CEE Institute w Budapeszcie. Celem China-CEE Institute jest połączenie regionów poprzez badania nad rozwojem społeczno-politycznym w regionie Europy Środkowo-Wschodniej [52]. Personel składa się z europejskich naukowców z chińską administracją.

Podczas gdy Węgry są centralnym punktem inicjatyw BRI i 17+1, poza ich kulturowym i symbolicznym powiązaniem, partnerstwo gospodarcze ma niewiele do pokazania. Chociaż pojawiają się oznaki, że to się zmienia, potrzeba będzie wyraźnych rezultatów, aby zasygnalizować prawdziwą zmianę, biorąc pod uwagę brak przejrzystości zarówno Węgier, jak i Chin w przedstawianiu obrazu ich relacji.

5. Kucyk czy koń trojański: podziały na Węgrzech w UE i NATO

Według dr Edyty Zgud-Przybylskiej, pracownicy Uniwersytetu Środkowoeuropejskiego, Chiny skoncentrowały się na Węgrzech jako partnerze regionalnym ze względu na węgierską siłę weta w UE, na którą, jak sądzą, może wpłynąć ich merkantylizm, oraz preferencje Orbána do zajmowania stanowiska zgodnego z przeciwnymi stanowiskami Chin w polityce UE [53]. To, co jeszcze bardziej zachęca Chiny, to węgierska “klientelistyczna korupcja”, która ich zdaniem może “chronić Chiny przed krytyką UE”, co ostatecznie hamuje zdolność UE do zjednoczenia się w kwestiach takich jak Hongkong, Tajwan czy Xinjiang [54]. Ta odgórna autokratyzacja jest podstawą strategii polityki zagranicznej Orbána. Głównym celem tej strategii jest uniknięcie sankcji ze strony USA lub UE, które mogą wyniknąć z demokratycznego regresu i dać więcej miejsca w zachodniej przestrzeni, aby stworzyć korzystne środowisko wewnętrzne dla reżimu Orbána [55]. Jak wyjaśnia starszy pracownik Niemieckiej Fundacji Marshalla ds. Europy Środkowej Daniel Hegedüs, cele strategiczne są wspierane przez dwie zasady: “uwolnienie się” od NATO i UE oraz bycie “geopolitycznie nielojalnym” w grze na wszystkie strony, co tłumaczy rosnące powiązania z Chinami i Rosją [56].

Jednak pomimo tej strategii geopolitycznej, twierdzenia, że Węgry są “koniem trojańskim” Chin, malują obraz w odwrotnym kierunku. Chiny nie mają bezpośredniego wpływu za pośrednictwem Węgier na rozwój sytuacji w UE czy NATO, ale relacje chińsko-węgierskie stwarzają kilka wyzwań: Orbán jest ośmielany i zachęcany do bycia postacią dzielącą, aby utrzymać atrakcyjność dla Chin, a relacje i rozwój BRI pokazują kontestację wpływów gospodarczych w UE lub USA w Europie Środkowej [57] .Węgry nie są koniem trojańskim dla chińskich wpływów; to zalotny kucyk pokazowy, który, jeśli nie zostanie stłamszony, zwiększy wewnętrzne tarcia ideologiczne i strategiczne w Brukseli. Niewiele dowodów potwierdza tezę, że Chiny rozpoczęły kampanię inwestycyjną na Węgrzech z zamiarem nawiązania dialogu z Zachodem. Jedno z badań wykazało, że węgierskie głosy w UE w sprawie nałożenia środków antydumpingowych (ADM) na chińskie towary utrzymały te same wzorce głosowania, jeśli nie stały się bardziej krytyczne wobec Chin, przed i po utworzeniu inicjatywy 16+1, biorąc pod uwagę, że Węgry poparły więcej ADM przeciwko Chinom od 2011 roku [58]. Częścią tego braku bezpośredniego wpływu jest brak konieczności jego utworzenia przez Chiny. Węgry, bez względu na dwustronne rozszerzenie apelacji przez Chiny, są już prochińskie, co jest bezpośrednim wynikiem działań Orbána. Matura posunął się nawet do stwierdzenia, że chińscy politolodzy powiedzieli mu, że Chiny wolałyby, aby Węgry nie blokowały oświadczeń UE, aby nie sprawiać wrażenia, że Chiny mają większy i negatywny wpływ w regionie Europy Środkowo-Wschodniej niż w rzeczywistości [59]. W tym miejscu do gry wkracza wpływ pośredni; niezależnie od intencji Chin, polityka zagraniczna Orbána jest osobiście powiązana z interesami Chin, biorąc pod uwagę skorumpowany merkantylizm Orbána i chęć kultywowania własnych możliwości biznesowych, “Jego osobista analiza kosztów i korzyści wynikających ze współpracy z Chinami ma pierwszeństwo przed ogólnymi interesami Węgier.” [60].

Celem Chin w regionie jest zwiększenie eksportu i inwestycji, promowanie pozytywnego wizerunku Chin, a w razie potrzeby wywieranie wpływu politycznego [61]. W tym celu, w przeciwieństwie do innych krajów regionu Europy Środkowo-Wschodniej, Chiny stosują inną taktykę niż “dyplomacja wilczego wojownika”. Nie stosują agresywnej dyplomacji, starając się dostarczyć konkretnych znaczników wpływu, ale nieznacznie zwiększają presję i możliwości [62]. Chińskie wpływy soft power koncentrują się na wspieraniu już ugruntowanej partii rządzącej na Węgrzech, Fideszu, poprzez sporadyczne, ograniczone zaangażowanie[63]. Niektórzy twierdzą, że zaangażowanie to może przybierać bardziej agresywne formy, takie jak sieć Instytutu Konfucjusza, który, podczas gdy Węgry powitały swój piąty instytut w 2019 r., wiele innych państw zachodnich zdecydowało się je wycofać  [64]. Na Węgrzech działają również inne instytucje kulturalne, w tym think tank, kilka partnerstw z węgierskimi uniwersytetami, szkoła dwujęzyczna, placówka tradycyjnej medycyny chińskiej oraz organizacje kulturalne i organizacje przyjaźni [65]. Powiązania te dają możliwość łatwiejszego gromadzenia danych wywiadowczych, chociaż dowody na taką działalność są ograniczone, biorąc pod uwagę brak kontroli ze strony reżimu Orbána, a być może nawet zgody na nią. Niezależnie od tego, obecnie nie można wyciągnąć jasnych wniosków; można jedynie spekulować na temat złośliwej działalności KPCh w innych krajach za pośrednictwem Instytutów Konfucjusza. Istnieje 110 zagranicznych “posterunków” policji, które Chiny wykorzystują do nielegalnych działań policyjnych  [66]. Jednak, jak stwierdził starszy oficer węgierskiego wywiadu, Chińczycy “nie ufają innym i ufają tylko swoim”  oraz “nie rekrutują klasycznych sieci agenturalnych na Zachodzie, lecz raczej białych przyjaciół dla Wielkich Chin.” [67]. Ten obraz otwiera narrację, że Chiny wykorzystują powiązania instytucjonalne i swoją diasporę za granicą do szpiegowania i wymuszeń na zagranicznych sojusznikach, partnerach i przeciwnikach. Jest to dość nacechowana retoryka: chociaż istnieją dowody na takie działania na szeroką skalę, w przypadku Węgier wymagane jest dalsze obiektywne badanie.

Pośredni wpływ na Węgry konsekwentnie przejawiał się w sposób obciążający dla Zachodu. Niemiecki minister spraw zagranicznych Heiko Maas nazwał posunięcie Węgier mające na celu zablokowanie oświadczenia UE z kwietnia 2021 r. potępiającego prawo bezpieczeństwa Hongkongu “absolutnie niezrozumiałym” działaniem, które uniemożliwiło UE mówienie “jednym głosem” w sprawie Chin [68]. Węgry podważały lub blokowały oświadczenia UE w kwestiach, które koncentrowały się głównie wokół praw człowieka, dotyczących Morza Południowochińskiego, Hongkongu, Xinjiangu i Tajwanu [69]. Blokowanie przez Węgry jednolitego stanowiska UE wobec Chin niemal doprowadziło do ich wykluczenia. We wrześniu 2018 r. Parlament Europejski po raz pierwszy zagłosował za uruchomieniem art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej, który mógł odebrać Węgrom fundusze UE i prawo głosu [70]. Ostatecznie Węgry zachowały prawo głosu, a w listopadzie 2020 r. ponownie zablokowały budżet UE, który obejmował pakiet pomocy w związku z COVID-19, ponieważ zawierał zapis, który wymagałby, aby fundusze pochodziły z kraju przestrzegającego norm demokratycznych [71]. Niedawno Węgry zablokowały również lub odmówiły podpisania oświadczeń UE krytykujących działania Chin w Hongkongu, na Morzu Południowochińskim i ludobójstwo Ujgurów w Sinciangu  [72]. Ostatnio Węgry nie zablokowały sankcji UE wobec chińskich urzędników odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka w Xinjiangu, ale węgierski minister spraw zagranicznych Péter Szijjártóc nazwał je “bezcelowymi, służącymi własnej promocji i szkodliwymi [73]. Pomimo symboliki tych komentarzy, zostały one dobrze przyjęte w Chinach  [74].

Węgierskie próby pozycjonowania się jako pośrednik między Zachodem a Wschodem, w tym przypadku Chinami, ale także w kontekście Rosji, wywołały falę niestabilności w zachodnich instytucjach międzynarodowych i szerszych instytucjach wielostronnych. Podczas gdy Bruksela i Waszyngton nadały priorytet walce z korupcją, zaostrzeniu procedur due diligence w zakresie bezpośrednich inwestycji zagranicznych (FDI) oraz ograniczeniu chińskiej ekspansji w obszarze cyfrowego autorytaryzmu, a także w sektorach kluczowych technologii i surowców, Węgry podjęły proaktywne wysiłki, aby zaangażować się w wymianę “przysługa za przysługę” między węgierską elitą KPch poprzez zachęty, takie jak stypendia i wymiany akademickie, a także wbiły klin w struktury NATO, obawiając się o bezpieczeństwo infrastruktury 5G, umożliwiając Huawei kontynuowanie pracy na Węgrzech [75]. Węgry sprzeciwiły się również transatlantyckiemu poglądowi, aby uznać Tajwan jako obserwatora w Światowej Organizacji Zdrowia podczas pandemii COVID-19, a wraz z Grecją w 2021 r. oba kraje wstrzymały się od głosu w Radzie Praw Człowieka ONZ w Genewie przeciwko łamaniu praw człowieka przez Chiny w Sinciangu [76].

6. Wnioski

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen podkreśliła, że aby posunąć naprzód europejskie stosunki z Chinami, aby “zmniejszyć ryzyko – a nie rozdzielić”, musi istnieć wspólna europejska reakcja [77]. Ponieważ jednak Węgry utrzymują swoją przyjazną pozycję dla Chin, z planami zwiększenia współpracy handlowej i inwestycyjnej, i aktywnie pracują nad dalszym osłabieniem swoich instytucji i społeczeństwa obywatelskiego, Węgry w najbliższej przyszłości nadal będą miejscem, w którym Chiny będą angażować się i komplikować stosunki europejskie i transatlantyckie. Podczas gdy relacje chińsko-węgierskie są w dużej mierze kampanią marketingową wykorzystywaną przez oba kraje do siania narracji niezgody na Zachodzie, podnoszenia statusu wybranych elit i zajmowania pozycji w rozmowach na temat bezpieczeństwa i gospodarki, kilka umów gospodarczych, które się pojawiają, doprowadzi do tego, że przyszłe pokolenia Węgrów zostaną obciążone długiem [78]. Jeśli chodzi o wpływ Chin na Węgry w NATO i UE, Węgry zdecydowały się być przeszkodą w obu organizacjach, aby zabiegać o względy KPCh i chińskiego rynku. ChRL ma jednak niewielki interes w bezpośrednim wpływaniu na podejmowanie decyzji przez reżim Orbána. Węgierska Polityka Wschodniego Otwarcia, będąca rozwinięciem ambicji Orbána, pozwala węgierskim elitom na rozwijanie indywidualnych interesów biznesowych i politycznych oraz realizowanie wszystkich marchewek na stole przy jednoczesnym zachowaniu ochrony Zachodu. Marchewki te powinny być dalej ograniczane przez Brukselę i Waszyngton. W latach 2016-2020 Stany Zjednoczone zaoferowały Węgrom wiele marchewek, które niewiele zmieniły. Aby Ursula von der Leyen lub sekretarz NATO Stoltenberg mogli utrzymać przyszłe plany jedności, oboje muszą aktywniej angażować się w sprawy Węgier poprzez wielostronne ukierunkowane sankcje (kije), które mają wpływ na bezpośrednich interesariuszy węgierskich elit i sygnalizują, że Węgry muszą wybrać zaloty z ograniczoną nagrodą lub partnerstwo, które oferuje już sprawdzoną ochronę i sukces gospodarczy.

Referencje

  • “EU Sanctions Against Chinese Individuals, Entity Pointless, Harmful: Hungarian FM,” China.org.cn, March 23, 2021, http://www.china.org.cn/world/2021-03/23/content_77337572.htm.

    1. Doświadczenie Samuela obejmuje cały rząd Stanów Zjednoczonych (Departament Stanu, Kongres i Międzynarodową Administrację Handlu) oraz think tanki w Europie. Obecnie jest finalistą programu U.S. 2023 Presidential Management Fellow i posiada tytuł magistra geopolityki i studiów strategicznych oraz licencjat z dziennikarstwa i komunikacji, które uzyskał odpowiednio w Hiszpanii i Czechach. Jest dyrektorem ds. polityki w European Horizons i koncentruje swoje badania na stosunkach transatlantyckich, wyzwaniach, którym musi stawić czoła w kontekście rosnącej wielobiegunowości oraz perspektywach nowoczesnych reform współpracy międzyregionalnej.

    1. Judy Dempsey, “Judy Asks: Is Hungary a Reliable EU and NATO Member?,” Carnegie Europe, March 30, 2023, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/89416.

    2. Judy Dempsey, “Judy Asks: Is Hungary a Reliable EU and NATO Member?,” Carnegie Europe, March 30, 2023, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/89416.

    3. Austin Ramzy, “Dogged by Tensions with U.S., China’s Top Diplomat Tries to Assure a Wary Europe,” The Wall Street Journal, February 17, 2023, https://www.wsj.com/articles/amid-tensions-with-u-s-chinas-top-diplomat-travels-to-a-wary-europe-2769c5c5.

    4. Karen Gilchrist, “China Decoupling Would Be an Act of ‘suicide’ for Europe, Hungary’s Foreign Minister Says,” CNBC, June 27, 2023, https://www.cnbc.com/2023/06/27/china-decoupling-would-be-suicide-for-europe-hungarys-pter-szijjrt.html.

    5. Ian Johnson, “Has China Lost Europe?,” Foreign Affairs, April 19, 2023, https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2022-06-10/has-china-lost-europe.

    6. “Hungary Does Not Want NATO to Become Anti-China BLOC: FM,” Xinhua, June 4, 2023, https://english.news.cn/20230406/0928b2f090654a2eb98d06cc53abcb97/c.html.

    7. Tamás R. Mészáros, “As Hungary Lauds Its ‘Eastern Opening’ Policy, Statistics Fail to Show Benefits,” www.euractiv.com, May 12, 2021, https://www.euractiv.com/section/economy-jobs/news/as-hungary-lauds-its-eastern-opening-policy-statistics-fail-to-show-benefits/.

    8. Judy Dempsey, “Judy Asks: Is Hungary a Reliable EU and NATO Member?,” Carnegie Europe, March 30, 2023, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/89416.

    9. Daniel Hegedüs, “The Erosion of Democracy and Rule of Law in Hungary,” GMFUS, November 15, 2022, https://www.gmfus.org/news/erosion-democracy-and-rule-law-hungary.

    10. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    11. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    12. Daniel Hegedüs, “The Erosion of Democracy and Rule of Law in Hungary,” GMFUS, November 15, 2022, https://www.gmfus.org/news/erosion-democracy-and-rule-law-hungary.

    13. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    14. Szunomár, A. (2017). Hungarian and Chinese Economic Relations and Opportunities Under the Belt and Road Initiative. China-CEE Institute Working Paper 2017(16). Available at: https://china-cee.eu/wp-content/uploads/2018/02/Work_paper-201716.pdf

    15. Ian Johnson, “Has China Lost Europe?,” Foreign Affairs, April 19, 2023, https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2022-06-10/has-china-lost-europe.

    16. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    17. Szunomár, A. (2017). Hungarian and Chinese Economic Relations and Opportunities Under the Belt and Road Initiative. China-CEE Institute Working Paper 2017(16), https://china-cee.eu/wp-content/uploads/2018/02/Work_paper-201716.pdf.

    18. “Former Hungarian Prime Minister, Dr. Medgyessy’s Speech at UIBE,” The World and China, https://theworldandchina.com/?p=216; “Former Hungarian Prime Minister Visits Sias,” Sias University, http://en.sias.edu.cn/contents/208/29406.html; “Interview: Former Hungarian PM Advocates Learning From China’s Anti-poverty Experience,” SINA Corporation, December 18, 2020, http://english.sina.com/world/e/2020-12-18/detail-iiznctke7244702.shtml.

    19. Szunomár, A. (2017). Hungarian and Chinese Economic Relations and Opportunities Under the Belt and Road Initiative. China-CEE Institute Working Paper 2017(16), https://china-cee.eu/wp-content/uploads/2018/02/Work_paper-201716.pdf

    20. Butler, E. (2018). 16+1: The EU’s Concerns of a Chinese ‘Trojan Horse’. [online] Available at: https://www.europenowjournal.org/2018/06/04/161-the-eus-concerns-of-a-chinese-trojan-horse/ .

    21. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat; 1. Kristen A. Cordell et al., “Signing up or Standing aside: Disaggregating Participation in China’s Belt and Road Initiative,” Brookings, March 9, 2022, https://www.brookings.edu/articles/signing-up-or-standing-aside-disaggregating-participation-in-chinas-belt-and-road-initiative/#:~:text=A%20MoU%20is%20the%20highest,be%20developed%20with%20Chinese%20investment.

    22. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    23. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    24. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    25. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    26. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    27. Judy Dempsey, “Judy Asks: Is Hungary a Reliable EU and NATO Member?,” Carnegie Europe, March 30, 2023, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/89416.

    28. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    29. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    30. Tamás Matura, “Chinese Influence in Hungary,” CEPA, April 15, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/chinese-influence-in-hungary/; François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    31. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    32. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    33. Ralph Jennings, “China Touts Belt and Road to ‘illiberal’ Hungary as Mood Sours in Europe,” South China Morning Post, February 23, 2023, https://www.scmp.com/economy/global-economy/article/3211101/china-pitches-belt-and-road-illiberal-hungary-beijings-links-moscow-sow-suspicion-europe.

    34. Ian Johnson, “Has China Lost Europe?,” Foreign Affairs, April 19, 2023, https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2022-06-10/has-china-lost-europe.

    35. Ian Johnson, “Has China Lost Europe?,” Foreign Affairs, April 19, 2023, https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2022-06-10/has-china-lost-europe.

    36. Karen Gilchrist, “China Decoupling Would Be an Act of ‘suicide’ for Europe, Hungary’s Foreign Minister Says,” CNBC, June 27, 2023, https://www.cnbc.com/2023/06/27/china-decoupling-would-be-suicide-for-europe-hungarys-pter-szijjrt.html.

    37. Tamás R. Mészáros, “As Hungary Lauds Its ‘Eastern Opening’ Policy, Statistics Fail to Show Benefits,” www.euractiv.com, May 12, 2021, https://www.euractiv.com/section/economy-jobs/news/as-hungary-lauds-its-eastern-opening-policy-statistics-fail-to-show-benefits/.

    38. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    39. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    40. European Union. (2022.). Hungary. [online] Available at: https://european-union.europa.eu/principles-countries-history/country-profiles/hungary_en [Accessed 26 Apr. 2022].

    41. European Union. (2022.). Hungary. [online] Available at: https://european-union.europa.eu/principles-countries-history/country-profiles/hungary_en [Accessed 26 Apr. 2022]; François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    42. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    43. Lucilla De Stefano, “The Sino-Hungarian Economic Implications behind the ‘17+1 Cooperation’: A Threat to the EU?,” European Guanxi, June 9, 2022, https://www.europeanguanxi.com/post/the-sino-hungarian-partnership-and-the-economic-implications-behind-the-17-1-cooperation-a-threat.

    44. Nick Miller, “‘Why Are They Giving Us the Money?’ Behind China’s Plans to ‘Rescue’ a Decrepit Rail Link,” Sydney Morning Herald, June 20, 2018, https://www.smh.com.au/world/europe/why-are-they-giving-us-the-money-behind-china-s-plans-to-rescue-a-decrepit-rail-link-20180606-p4zjwk.html.

    45. Ibid.; and Jonathan E. Hillman, The Emperor’s New Road: China and the Project of the Century (Yale University Press, 2020), 87.

    46. Karen Gilchrist, “China Decoupling Would Be an Act of ‘suicide’ for Europe, Hungary’s Foreign Minister Says,” CNBC, June 27, 2023, https://www.cnbc.com/2023/06/27/china-decoupling-would-be-suicide-for-europe-hungarys-pter-szijjrt.html.

    47. “Hungary Issues Govt Bonds in Renminbi,” China Daily, April 15, 2016, http://www.chinadaily.com.cn/business/2016-04/15/content_24567955.htm.

    48. Introduction of Bank of China (Central and Eastern Europe) Limited Vienna Branch,” Bank of China, August 2017, https://www.bankofchina.com/at/en/aboutus/ab1/201708/t20170802_9907339.html#:~:text=Bank%20of%20China%20%28Central%20and%20Eastern%20Europe%29%20Limited,EU%20passport%20and%20under%20the%20Hungarian%20banking%20license; “Bank of China (Hungary) Close Ltd. Prague Branch,” Bank of China, June 26, 2018, https://www.bankofchina.com/cz/en/aboutus/ab1/201801/t20180118_11195867.html.

    49. “Magyar Nemzeti Bank and Bank of China Sign Master Agreement in Respect of Interbank Market Agency Business and Memorandum of Understanding on Renminbi Clearing Account Service,” Magyar Nemzeti Bank, January 24, 2017, https://www.mnb.hu/en/pressroom/press-releases/press-releases-2017/magyar-nemzeti-bank-and-bank-of-china-sign-master-agreement-in-respect-of-interbank-market-agency-business-and-memorandum-of-understanding-on-renminbi-clearing-account-service; “Hungary Issues Govt Bonds in Renminbi,” China Daily, April 15, 2016, http://www.chinadaily.com.cn/business/2016-04/15/content_24567955.htm.

    50. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    51. Csaba Moldicz, “Hungary Social Briefing: Digitalization and Covid-19 in Hungary,” China-CEE Institute, April 2021, https://china-cee.eu/wp-content/uploads/2021/04/2021s04_Hungary.pdf.

    52. Gabriela Greilinger, “China’s Growing Foothold in Hungary,” The Diplomat, February 27, 2023, https://thediplomat.com/2023/02/chinas-growing-foothold-in-hungary/.

    53. Gabriela Greilinger, “China’s Growing Foothold in Hungary,” The Diplomat, February 27, 2023, https://thediplomat.com/2023/02/chinas-growing-foothold-in-hungary/.

    54. Daniel Hegedüs, “The Erosion of Democracy and Rule of Law in Hungary,” GMFUS, November 15, 2022, https://www.gmfus.org/news/erosion-democracy-and-rule-law-hungary.

    55. Daniel Hegedüs, “The Erosion of Democracy and Rule of Law in Hungary,” GMFUS, November 15, 2022, https://www.gmfus.org/news/erosion-democracy-and-rule-law-hungary.

    56. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    57. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    58. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    59. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    60. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    61. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    62. Tamás Matura, “Chinese Influence in Hungary,” CEPA, April 15, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/chinese-influence-in-hungary/.

    63. Richard Kraemer and Jakub Janda, “Orbán’s Hungary: A Russia and China Proxy Weakening Europe,” European Values, 2021, https://europeanvalues.cz/wp-content/uploads/2022/01/OrbánS_HUNGARY_A_RUSSIA_AND_CHINA_PROXY_WEAKENING_EUROPE.pdf.

    64. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    65. “Chinese Overseas Police Service Stations Tied to Illegal Policing in Madrid and Belgrade,” Safeguard Defenders, October 20, 2022, https://safeguarddefenders.com/en/blog/chinese-overseas-police-service-stations-tied-illegal-policing-madrid-and-belgrade.

    66. Richard Kraemer and Jakub Janda, “Orbán’s Hungary: A Russia and China Proxy Weakening Europe,” European Values, 2021, https://europeanvalues.cz/wp-content/uploads/2022/01/OrbánS_HUNGARY_A_RUSSIA_AND_CHINA_PROXY_WEAKENING_EUROPE.pdf.

    67. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    68. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    69. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    70. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    71. François Venne, “China in Hungary: Real Threat or False Alarm?,” CEPA, April 13, 2023, https://cepa.org/comprehensive-reports/china-in-hungary-real-threat-or-false-alarm/.

    72. “EU Sanctions Against Chinese Individuals, Entity Pointless, Harmful: Hungarian FM,” China.org.cn, March 23, 2021, http://www.china.org.cn/world/2021-03/23/content_77337572.htm.

    73. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    74. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    75. Erik Brattberg et al., “China’s Influence in Southeastern, Central, and Eastern Europe …,” Carnegie Endowment for International Peace, October 13, 2021, https://carnegieendowment.org/2021/10/13/china-s-influence-in-southeastern-central-and-eastern-europe-vulnerabilities-and-resilience-in-four-countries-pub-85415.

    76. Judy Dempsey, “Europe’s Dangerous Dependence on China,” Carnegie Europe , April 4, 2023, https://carnegieeurope.eu/strategiceurope/89448.

    77. “EU Sanctions Against Chinese Individuals, Entity Pointless, Harmful: Hungarian FM,” China.org.cn, March 23, 2021, http://www.china.org.cn/world/2021-03/23/content_77337572.htm.

    Samuel Dempsey

    Doświadczenie Samuela obejmuje cały rząd Stanów Zjednoczonych (Departament Stanu, Kongres i Międzynarodową Administrację Handlu) oraz think tanki w Europie. Obecnie jest finalistą programu U.S. 2023 Presidential Management Fellow i posiada tytuł magistra geopolityki i studiów strategicznych oraz licencjat z dziennikarstwa i komunikacji, które uzyskał odpowiednio w Hiszpanii i Czechach. Jest dyrektorem ds. polityki w European Horizons i koncentruje swoje badania na stosunkach transatlantyckich, wyzwaniach, którym musi stawić czoła w kontekście rosnącej wielobiegunowości oraz perspektywach nowoczesnych reform współpracy międzyregionalnej.

    ×