Tallin Smart City: Estoński okręt flagowy innowacji

Nie ulega wątpliwości, że stolica kraju jest niemal zawsze najlepszym odzwierciedleniem jego serca. Nic więc dziwnego, że stolica Estonii, Tallinn, jest znanym inteligentnym miastem. Termin “inteligentne miasto” może wydawać się pewnym wyzwaniem, i to nie dlatego, że jest rzekomo kontrowersyjny: liczba technik i działań mających na celu uczynienie miasta bardziej inteligentnym jest niezliczona, a każdy region miejski próbujący osiągnąć ten cel ma swoje własne sposoby.

Dostępność, interoperacyjność i przyjazność dla użytkownika to filary inteligentnej podróży Tallina. Pod tym względem administracja miasta zdołała zsynchronizować swój rozwój miejski i cyfrowy z postępem społeczeństwa cyfrowego w kraju. Estonia i jej stolica wspólnie zapewniają wydajne i wygodne usługi cyfrowe swoim obywatelom, turystom i firmom, w szczególności poprzez wykorzystanie wspólnej infrastruktury do wymiany danych i unikanie nadmiarowości poprzez integrację danych, takich jak mechanizmy uwierzytelniania krajowego systemu e-ID.

Mówiąc o swojej wizji miasta przyszłości, Hannes Astok, estoński ekspert ds. inteligentnych miast i dyrektor wykonawczy akademii e-rządzenia, powiedział: “Wykorzystanie i zrozumienie danych jest kluczem do przyszłości. Organizacja miast ulegnie zmianie lub miasta zaczną łączyć się z innymi. Liderami jutra będą ci, którzy będą w stanie zrozumieć i rozszyfrować te zmiany. Następna jest energia odnawialna. Planujemy poświęcić znacznie więcej czasu nie na to, jak magazynować energię, ale jak ją inteligentnie wykorzystywać i ponownie wykorzystywać, na przykład w obiegu zamkniętym. I wreszcie, powiedziałbym, że jest to zdolność przewidywania. Przewidywanie potrzeb dzięki sztucznej inteligencji. Nie będzie to Big Brother ani Raport Mniejszości, zamiast tego analiza będzie oparta na przewidywalnych wzorcach, które pomogą uprościć codzienne życie ludzi i przewidywać ich potrzeby i problemy”^[1]

Inteligentne miasto poprzedzone swoją reputacją

W październiku 2020 r., kiedy Tallinn w Estonii został wybrany Inteligentną Społecznością Roku przez Intelligent Community Forum (ICF), zaangażowanie w zrównoważony rozwój środowiska było brane pod uwagę przy jego nominacji^[2]

“Tallinn uzyskał wysokie wyniki w naszej analizie z wielu powodów, w tym ze względu na zrównoważony rozwój” – powiedział współzałożyciel ICF Robert Bell.^[3] Dodał również: “Miasto jest jednym z pięciu krajów o najczystszym powietrzu na świecie. Znane z obfitości drzew w przestrzeni miejskiej, chroni swoje zielone środowisko od XIII wieku i opracowało wiele strategii zrównoważonego rozwoju, które mają na celu ochronę miasta przed nadmiernym rozwojem i osiągnięcie zeroemisyjnego transportu do 2025 roku”

W maju tego samego roku Komisja Europejska wybrała stolicę Estonii jako jednego z czterech pretendentów do nagrody Zielonej Stolicy Europy. Po tych osiągnięciach miasto wprowadziło nową tożsamość jako Green Global City. Wreszcie, w 2023 r. Tallin oficjalnie rozpoczął rok Zielonej Stolicy UE, świętując “przekazanie” 21 stycznia^[4]

UE przyznaje, że miasta odgrywają istotną rolę w realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu^[5], które mają na celu stworzenie niskoemisyjnego, zasobooszczędnego, zrównoważonego i odpornego społeczeństwa. Miasta odgrywają znaczącą rolę w transformacji środowiskowej i gospodarczej, ponieważ ponad 75% Europejczyków mieszka na obszarach metropolitalnych^[6]

W 2010 r. Komisja Europejska zainicjowała konkurs o Nagrodę Zielonej Stolicy Europy, aby zachęcić miasta do bardziej ekologicznego i czystszego życia oraz poprawić jakość życia ich mieszkańców. Ponieważ ponad dwie trzecie ludności Europy zamieszkuje obszary miejskie, miasta odgrywają główną rolę w ochronie środowiska i będą miały kluczowe znaczenie we wdrażaniu Europejskiego Zielonego Ładu na szczeblu lokalnym. Do tej pory nagrodę Zielonej Stolicy Europy otrzymało czternaście miast: Sztokholm (2010), Hamburg (2011), Vitoria-Gasteiz (2012), Nantes (2013), Kopenhaga (2014), Bristol (2015), Lublana (2016), Essen (2017), Nijmegen (2018), Oslo (2019), Lizbona (2020), Lahti (2021), Grenoble (2022) i Tallinn (2023); Walencja otrzyma nagrodę w 2024 r.^[7]

Tallinn został uznany za mistrza zrównoważonego rozwoju i innowacji ze względu na kompleksowe podejście do ekologicznego zarządzania i wzajemnie powiązane cele strategiczne, które są zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu. Tallinn, jedno z najlepiej zachowanych średniowiecznych miast w Europie i wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, charakteryzuje się również mozaikowymi krajobrazami, które są domem dla rzadkich gatunków. Podczas Roku Zielonej Stolicy Tallinn skupi się na różnorodności biologicznej, zrównoważonym zarządzaniu i klimacie oraz zielonych innowacjach^[8]. Projekt Zielonej Stolicy Europy w Tallinie obejmuje działania środowiskowe dla mieszkańców miasta i turystów, takie jak definiowanie celów zrównoważonego rozwoju z innymi europejskimi miastami.

Miasto przyjęło ambitną strategię rozwoju “Tallinn 2035”^[9]. Plan obejmuje neutralność węglową, adaptację do zmian klimatu, innowacje, zdrowie, mobilność, bioróżnorodność, gospodarkę o obiegu zamkniętym, zrównoważoną energię i produkcję żywności. Aby zwiększyć bioróżnorodność, miasto tworzy GoGreenRoutes,^[10] gdzie mieszkańcy mogą współpracować przy tworzeniu rozwiązań opartych na naturze i miejskim ogrodnictwie. Ponadto, obecnie trwa budowa 13-kilometrowego szlaku zapylaczy, łąki, na której przyroda będzie mogła rozkwitać w mieście.

Tallinn jest również zaangażowany w adaptację i odporność na zmiany klimatu. Wdrożono liczne środki, takie jak systemy zarządzania wodą deszczową i przebudowa dróg, a także planowane są dodatkowe działania, takie jak Green Twins, projekt mający na celu lepszą integrację roślinności miejskiej z projektowaniem urbanistycznym.

Tallin w rankingu w raporcie IMD Smart City Index

W corocznym raporcie IMD Smart City Index 2023^[11] zredagowanym przez Obserwatorium Smart City Międzynarodowego Instytutu Rozwoju Zarządzania (IMD), Tallin zajął ³². miejsce wśród 140 miast analizowanych przez zespół ekspertów. Oznacza to niewielki spadek w rankingu z^24. pozycji w 2021 r., ale wciąż wyższą ocenę niż w 2020 r., kiedy to miastu przypisano ³⁹. pozycję.

IMD opracował indeks inteligentnych miast, kładąc zrównoważony nacisk na ekonomiczne i technologiczne elementy inteligentnych miast z jednej strony, a z drugiej na “ludzkie cechy” inteligentnych miast, takie jak jakość życia, środowisko i włączenie społeczne. W związku z tym ranking daje cenny wgląd w poziom zadowolenia obywateli dzięki dostosowanym kwestionariuszom i ankietom publicznym.

Na przykład w przypadku Tallina, trzy z głównych pilnych potrzeb postrzeganych przez mieszkańców są związane z: 1) przystępnymi cenowo mieszkaniami (60,9% respondentów), 2) korupcją (47,7% respondentów) i 3) zatłoczeniem dróg (40,8% respondentów).

Główna kwestia przystępnych cenowo mieszkań nie może być bezpośrednio rozwiązana poprzez wdrożenie inteligentnych technologii i wymagałaby bardziej holistycznego podejścia w kształtowaniu polityki. Jednakże, jak wynika z raportu IMD, mieszkańcy cenią sobie wszechstronne możliwości (świat i szkoła) oferowane w Tallinie, zarówno pod względem struktury, jak i technologii. W szczególności “Usługi poszukiwania pracy” i “Dostęp online do ofert pracy” zostały wzięte pod uwagę przez społeczeństwo. Może to ogólnie przyczynić się do wyższych dochodów, a tym samym częściowo do większej zdolności do zakupu domu.

Jeśli chodzi o korupcję, która jest kolejnym wysoce postrzeganym problemem w mieście, wydaje się, że “Publiczny dostęp online do finansów miasta” nie zmniejszył tego problemu. Ponadto obywatele nie czują się włączeni w proces podejmowania decyzji. Należy jednak zauważyć, że “Informacje o decyzjach władz lokalnych” są uważane za łatwo dostępne, a “Głosowanie online zwiększyło uczestnictwo” Stolica Estonii powinna zdecydowanie pracować nad poprawą przejrzystości i odpowiedzialności publicznej; można to osiągnąć poprzez szerszą politykę otwartych danych, ujawnianie informacji i nowe organy monitorujące.

Jeśli chodzi o mobilność, Tallinn stara się zmniejszyć zatory komunikacyjne i poprawić mobilność. Jest to pierwsza europejska stolica, która oferuje bezpłatny transport publiczny dla swoich mieszkańców (od 2013 r.)^[12], a jej celem w zakresie mobilności miejskiej jest umożliwienie mieszkańcom dotarcia do całej niezbędnej infrastruktury w ciągu 15 minut za pomocą miękkich środków transportu. Aby podróżować tallińskimi autobusami, tramwajami, trolejbusami i pociągami bez żadnych kosztów, należy zarejestrować się jako mieszkaniec. Z kolei gmina otrzymuje 1000 euro z rocznego podatku dochodowego danej osoby. Mieszkańcy muszą jedynie zapłacić 2 euro za zieloną kartę^[13], po której wszystkie rodzaje podróży są bezpłatne.

Mobilność i automatyzacja

Tallinn opracował szereg doskonałych inicjatyw inteligentnego miasta. W szczególności planowanie urbanistyczne wykorzystuje kilka najnowocześniejszych technologii geoinformacyjnych. Proces planowania obejmuje lepsze aplikacje mapujące, internetowe bazy danych i możliwości analityczne. Ponadto BIM (Building Information Management) i VDC (Virtual Design and Creation) są wykorzystywane w budowie miasta.

TalTech Institute of Software Science i OÜ Thinnect opracowały system monitorowania jakości powietrza i natężenia ruchu w mieście. 900 czujników z panelami słonecznymi i bateriami zamontowanymi na latarniach ulicznych w Tallinie będzie zbierać i analizować dane na temat warunków środowiskowych i ruchu ulicznego. To rewolucyjne rozwiązanie może zapobiec zatorom drogowym i zanieczyszczeniu hałasem, co skutkuje bardziej atrakcyjnym krajobrazem miasta. Jeśli chodzi o automatyzację mobilności, od 2019 r. Tallin oferuje unikalny środek transportu. Dzięki partnerstwu między estońskim TalTech i Florida Polytechnic University w zakresie badań nad pojazdami autonomicznymi, Tallin był w stanie wdrożyć autonomiczne autobusy^[14]

Lumebot (=Snowbot, lumi oznacza śnieg w języku estońskim) to robot do odśnieżania, czyszczenia ulic i zamiatania ulic opracowany wspólnie z przedsiębiorcami. Ponadto od kilku lat w dzielnicach testowane są autonomiczne minibusy elektryczne. Ich wykorzystanie planowane jest jako część systemu transportu publicznego lub w strefach wolnych od samochodów, takich jak szpitale, parki i ogrody zoologiczne. Biorąc pod uwagę nadmorskie położenie Tallina, Iselaev jest autonomicznym pojazdem dostawczym lub transportowym, analogicznym do samojezdnych autobusów. Został zaprojektowany do przewożenia mniejszych ładunków na żądanie i może być przydatny do transportu odpadów z sąsiednich wysp stolicy.

Cyfrowe posiedzenia rady miasta

Globalny kryzys zdrowotny ujawnił nieprzewidziane potrzeby władz lokalnych. Przykładem takiej potrzeby był rozwój technologii cyfrowej wymaganej do elektronicznej organizacji posiedzeń Rady Miasta Tallinna. Jako najwyższy organ polityczny miasta, od początku sytuacji kryzysowej było jasne, że Rada nie może zawiesić swojej działalności ze względu na swoją wyjątkową władzę nad różnymi pilnymi kwestiami. Niezależnie od tego, czy chodziło o tymczasowe zwolnienie z opłat za lokalizację żłobka, czy też nadzwyczajny przywilej podróżowania dla nierezydentów, lokalna administracja zaproponowała różne rozwiązania tej sytuacji. Brak odpowiednich rozwiązań technologicznych utrudniał natychmiastowe rozpoczęcie spotkań elektronicznych. Nie był to pierwszy raz, kiedy takie spotkania były potrzebne. Początkowo nie było jasne, czy spotkania elektroniczne są dozwolone.

Aby zminimalizować rozprzestrzenianie się wirusa, grupy polityczne Rady zdecydowały pod koniec marca, że początkowo tylko jeden przedstawiciel z każdej grupy będzie uczestniczył w spotkaniach. Miesiąc później wprowadzono elektroniczny system głosowania, umożliwiający w razie potrzeby odbywanie posiedzeń rady za pośrednictwem komputera. Radni, którzy zalogują się na platformie za pomocą karty lub mobilnego identyfikatora, mogą zarejestrować swój zamiar zabrania głosu w punktach porządku obrad, bezpiecznie głosować i potwierdzić poprawność swojego głosu.

Odniesienia

1. https://www.mobilize.com/en/wearemobilizers/tallinn-an-example-of-smart-city-technology-use/ ↑
2. https://www.intelligentcommunity.org/tallinn_estonia_named_2020_intelligent_community_of_the_year ↑
3. https://www.intelligentcommunity.org/tallinn_estonia_icf_s_intelligent_community_of_the_year_launches_green_global_city_initiative ↑
4. https://environment.ec.europa.eu/news/eu-green-capital-year-tallinn-has-officially-begun-2023-02-06_en ↑
5. https://commission.europa.eu/strategy-and-policy/priorities-2019-2024/european-green-deal_en ↑
6. https://www.macrotrends.net/countries/EUU/european-union/urban-population ↑
7. https://environment.ec.europa.eu/news/tallinn-starts-2023-european-green-capital-2023-01-20_en ↑
8. https://greentallinn.eu/en/ ↑
9. https://strateegia.tallinn.ee/en ↑
10. https://gogreenroutes.eu/cities/tallinn ↑
11. https://www.imd.org/wp-content/uploads/2023/04/smartcityindex-2023-v7.pdf ↑
12. https://www.theguardian.com/cities/2016/oct/11/tallinn-experiment-estonia-public-transport-free-cities ↑
13. https://www.tallinn.ee/en/freepublictransport ↑
14. https://e-estonia.com/driverless-public-bus-tallinn/ ↑